Türkiyede Peyzaj ve Süs Bitkiciliği Sektöründe maalesef mevcut bulunan yasal dağınıklık, sektörün vazgeçilmez bir parçası olan Peyzaj Mimarlığı eğitiminde de söz konusu. Ülkede 5 ayrı fakültenin çatısı altında eğitim veren Peyzaj Mimarlığı bölümlerinin tek çatı altında toplanması her geçen gün daha zaruri bir ihtiyaç haline geliyor. Konu, akademik çevrelerin güncel tartışma konuları arasında uzun zamandır yerini muhafaza ediyor.
Eğitim programlarının birleştirilmesi ve Peyzaj Mimarlığı hususunda yenilikçi, kalite artırıcı ve sektörü dünyada öncü konuma getirecek elemanların yetiştirilmesi hem akademik, hem de sektör temsilcilerinin kafa yorduğu bir tema.
Prof. Dr. Erhan Vecdi Küçükerbaş, konuyu şu sözlerle özetliyor:
"Ülkemizde ilk olarak Ziraat Fakültesi çatısı altında yapılanmış olan Peyzaj Mimarlığı Bölümleri, günümüzde Ziraat Fakülteleriyle birlikte Orman, Güzel Sanatlar ve Mimarlık Fakülteleri bünyesinde yer almaktadır. Bu durum, mevcut yüksek öğretim sistemi içerisinde her bölümün bağlı bulunduğu fakültenin etkisi altında ve sınırları çerçevesinde eğitim faaliyetlerini sürdürmesine neden olmaktadır. Bir başka deyişle, ders programlarının oluşturulmasından, not sisteminin belirlenmesine kadar eğitime ilişkin hemen her konuda bünyesinde bulunan fakülteden etkilenmektedir."
Temel olarak 4 fakültede devam eden Peyzaj Mimarlığı eğitimi Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesinde olduğu gibi bazı üniversitelerde Mimarlık ve Tasarım Fakültesi çatısı altında 5. fakülte olarak yüksek öğretimdeki yerini alıyor.
PEYZAJ MİMARLIĞI ÇALIŞTAYI
Fakülteler bazlı dağınıklık, formasyon bakımından bir bütünlük sağlaması gereken eğitim programlarına minimum da olsa sirayet ediyor. Akademik çevrelerde genel olarak oluşan kanı; Peyzaj Mimarlığı eğitiminin tek fakülte çatısı altında yapılmasından ziyade, eğitim programlarında bir bütünlük sağlanması yönünde. Bu noktada, Ziraat Fakültesi çatısı altında başlayan bu eğitimin gelinen noktada farklı fakültelerin bünyesinde bulunması, eğitim standardizasyonu açısından artı ve eksileri tartışılmalıdır.
10-12 Nisan 2014 tarihleri arasında Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümünde gerçekleştirilen 1. Peyzaj Mimarlığı Eğitim - Öğretim Çalıştayında da ‘Ülkemizde sayıları ve çeşitliliği artan bölümlerdeki eğitim öğretim konusunda asgari müşterekleri belirlemek üzere Türkiye Peyzaj Mimarlığı Bölüm Başkanları Konseyi (PEMKON) tarafından bir komisyon oluşturulmuş, hangi fakülte çatısı altında yer alırsa alsın, Peyzaj Mimarlığı bölümü öğrencilerinin sahip olması gereken bilgi alanları belirlenerek, bölümler mevcut müfredatlarını revize etmeye davet edilmiştir. (Prof. Dr. Veli Ortaçeşme) görüşü benimsendi.
Eğitim programlarında oluşacak birliktelik ve kalitenin yükseltilmesi hiç kuşku yok ki, sektöre de olumlu yönde yansıyacaktır. Bu bağlamda Peyzaj Mimarlığında kalitenin yükseltilmesi yönündeki sorumluluğun sadece kampüste olduğunu düşünmek, sektörü topyekun olumsuz etkileyecektir.
TASARIM AĞIRLIKLI DİSİPLİN
Sektörün ciddi bir analizini yaparak, gözlerimizin önüne büyük fotoğrafı koyan sektörün duayen ismi Ziraat Yüksek Mühendisi Riccardo Disperati, "Sektörün güçlenmesi ve sürdürülebilir bir büyüme çizgisi yakalayabilmesi için sadece finansal anlamda değil, bilimsel ve teknik olarak da güçlenmesi gerekmektedir. Donanımlı kadroların oluşabilmesi için her seviyedeki mesleki eğitimin güçlendirilmesi gerekmektedir" demektedir.
Disperatinun şu tespitlerine katılmamak elde değil:
"90lı yıllardan itibaren süs bitkisi ve peyzaj endüstrisinde kalifiye insan ihtiyacı sonucunda üniversitelerin değişik fakültelerinde peyzaj bölümleri ve bunlara bağlı yine peyzaj meslek yüksekokulları ardı ardına açılmaya başlandı. Tasarım ila Biyoloji kaynaklı iki ayrı bilim dalı tasarım ağırlıklı bir disipline dönüşmüştür. İyi bir niyetle başlayan bu proje maalesef hüsranla sürdürülmektedir.
Fakat bu durum sürdürülebilir bir durum değildir. Zira süs bitkiciliği sadece bitki yetiştirmek değildir veya kullanmak değildir. Süs bitkiciliği; kalite artırıcı araştırma yapmaktır, standartlaştırma demektir, çoğaltım materyali üretmek demektir. Maalesef eğitim sistemimiz bu ihtiyaçları karşılamaktan uzaktır. Peyzaj Mimarları mezun oldukları okulların eğitimleri doğrultusunda yetişmekte.
Sektörün, sürdürülebilir bir gelişme sağlamak için acilen her seviyede iyi eğitilmiş insana ihtiyacı vardır."
Sözümüzün başına dönecek olursak; sektörde mevcut bulunan yasal dağınıklık nasıl ki, birçok alanda bu sektörün sıçrama yapmasına engel oluyorsa sektörün ayrılmaz bir parçası olan Peyzaj Mimarlığı eğitimindeki dağınıklık da hem eğitim - unvan standardizasyonunu hem de sektörü besleyen eleman standardizasyonunu etkiliyor.
Currently studies of t of Landscape Architecture departments are going on under the curriculum of 5 different faculties. Collecting under one roof of the Landscape Architecture departments is becoming more essential need every day.
