Fidan üretimiyle adından sıkça söz ettiren Kestel, kaliteli ürünleriyle yurtiçi ve yurtdışı pazarında ilgi görüyor. Kestel'de 1980'li yıllarda başlayan süs bitkisi üretiminin kalitesi giderek arttı ve bölge fidan üretim merkezi haline geldi.
Kooperatif hakkında bilgi verir misiniz?
Kestel'de fidancılık 1939 yılında ipekböceği yetiştiricilinde kullanmak amacıyla dut fidanı üretimi ile başlamıştır. Süs Bitkisi üretimi ise,1980 yılında Kara Servi (mezarlık servisi) ile başlamış ve 1990 yılından itibaren buradaki üretim bir sektör haline dönüşmüştür.
Kestel'de 300 civarında fidan üreticisi bulunuyor. Büyük çoğunluğu küçük aile işletmesidir. Kooperatifimiz; 2000 yılında kurulmuş olup, şu an 145 üyesi vardır. Üyelerimiz Kestel üretiminin %80'ni oluşturmaktadır. Üretim yoğun emekle ve parçalı küçük arazilerde yapılmaktadır. Yetiştirme alanı Yunuseli-Yenişehir-İnegöl-Kestel-Gürsu arasında geniş bir alandadır.
Kestel'de hangi türler üretiliyor?
En az 1.000 aile (aşıcısı, çapalayıcısı, budamacısı, söküm işçisi, nakliye vb.) geçimini bu işlerle kazanmaktadır. Toplamda 10 bin dekar alanda üretim yapmaktadır.
Kestel ilçesi yıllık 2 milyon civarında muhtelif çeşitlerde meyve fidanı üretimi ve 10 milyon adet dış mekân grubu süs bitkisi üretimi yapmaktadır.
Yurtdışına özellikle; doğuda Azerbeycan, Türkmenistan, Gürcistan'a batıda ise İtalya, Makedonya, Kosova, Bulgaristan gibi ülkelere ihracat yapmaktayız.
Kooperatifimiz ayrıca İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin fidan şirketi olan İstanbul Ağaç A.Ş ile alım garantili 100 bin peyzaj gülü üretim anlaşmasını 2014 yılında imzalamıştır. Sözleşmemiz yıl dahil olmak üzere halen devam etmektedir.
Kestel özellikle fidan üretiminde ülkemizde önemli bir bölge, buradaki üreticilerin sorunları nelerdir?
Diğer üretim bölgeleri Belediyeler tarafından desteklendiği halde; Bursa Belediyesi nden Kestel üreticisine gereken destek vermemiştir. Özellikle bölge belediyesi, soğrudan temin ya da sözleşmeli üretim anlaşması yaparak üreticimize destek verebilmeli.
Kaliteli bir üretim için maliyetler çok yükselmiştir. Arazi kiraları son yıllarda çok artmıştır. Maalesef ülkemizde artan enflasyon ve diğer ekonomik nedenlere bağlı olarak kullanılan gübre ve artan mazot fiyatları oldukça yüksektir. Özellikle süs bitkisi üretimi için 5-8 yıl gerekli olduğunu düşünürsek, küçük aile işletmeleri ve diğer işletmeler buna dayanamayıp malını erken satmaktadır. Bu yüzden yeteli kaliteli bitki stokuna erişilememektedir.
Satışta ise KDV oranları %18 olması, üreticimize ek yük getirmektedir. KDV oranı mutlaka düşürülmelidir.
Uzun vadeli ve düşük faizli kredi verilmeli. Hibe desteklerinin miktarı daha fazla arttırılmalı ve desteğe başvurulması için gerekli işlemlerin yükü üreticilerimize ağır gelmektedir. Çoğu kez bu nedenle destek almaktan vazgeçen üreticilerimiz olmaktadır. İstenen şartları azaltılmalıdır.
Devlet Orman Genel Müdürlükleri fazla sayıda ve çeşitte tüm üreticilere yetecek miktarda, sadece altlık (çöğür) üretmeli. Üreticilerimiz çöğür yani altlık bulmakta çok zorlanmaktadır. Bitki üretim işi üreticimizde yani özel sektörde olmalıdır.
Meyve fidanı üreten çiftçilerimiz için ise damızlık anaç bahçeleri kurulması devlet tarafından desteklenmelidir.
Kullanılan arazilerin toprak analizlerinin ücretsiz yapılması için Akredite Laboratuvarlar kurulmalıdır. Devlet laboratuvarlar için gerekli düzenlemeyi biran evvel yapmalıdır.
Kooperatif bünyesinde birleşmek üreticilere neler katıyor?
Bitki Pasaportu Yönetmeliği gereğince fidan üretimi yapan tüzel ya da özel kişilerin Ziraat Mühendisi çalıştırma ve kayıt altına alınma zorunluluğu vardır.
Küçük üretici Kooperatif çatısı altında birleşerek Ziraat Mühendisi'nden teknik olarak yararlanılmakta, aynı zamanda; maddi yükü her anlamda azalmaktadır. Böylece aynı zamanda kayıt dışı olan üretim kayıt altına alınarak ,ülke ekonomisine yarar sağlanmaktadır.
Kooperatif sayesinde kurumlar üreticilerimize daha çabuk ulaşmaktadır.
Süs bitkileri satışında yurtiçi ve yurtdışı pazarını nasıl değerlendirirsiniz?
Süs Bitkisi satışlarımız, geçen yıl pandemi sebebiyle başlangıçta azalsa da sonrasında artış göstermiştir. Özellikle döviz kurundaki değişimle birlikte yurtdışı satışlarımız belirgin oranda artış göstermiştir.Bu yıl satışlarımız (hem yurtiçi hem yurtdışı ) hızla devam etmektedir.Bunun sebebi Kestel ‘in fidan yetiştiriciliğinde yakaladığı kalite
Süs bitkileri üretiminde Kestel'in geleceğini nasıl değerlendiriyorsunuz? Üretim kalitesi ve miktarı yıllar içerisinde nasıl değişti?
Kestel de yetiştirilen Süs Bitkilerinin kalitesi; artan bilgi birikimi ve deneyimle her geçen gün artarak devam etmektedir. Fidanlarımız Türkiye'nin her yerine ve yurtdışına ulaşmaktadır. Üretilen fidanlarımız Avrupa ile yarışacak seviyeye gelmiştir. Ancak bu üreticilerimizin kişisel gayretleriyle olmuştur.
