ABT TASARIM KURUCUSU
Ayşenur Bölükbaşı Turgut
PEYZAJ MİMARLIĞI TUTKUYLA YAPILAN BİR MESLEK
Peyzaj Mimarı Ays¸enur Bölükbas¸ı Turgut ile tasarım ve projelendirme ile ilgili sohbet ettik. Ays¸enur Hanım, peyzaj mimarlarının yaptıgˆı is¸in kapsamından bahsetti. Çalıs¸tıkları Millet Bahçesi projesini anlattı.
Kısaca kendinizden bahseder misiniz?
Atatürk Üniversitesinden 2002 yılında mezun oldum.2003-2006 yıllarında özel sektörde çalıs¸tım. 2006 yılından beri kurucusu oldugˆum ABT tasarımda faaliyetlerime devam ediyorum. Kamu ve özel sektöre proje hazırlıyorum. Meslegˆini çok seven peyzaj mimarlarından olduğumu söyleyebilirim. I·ki çocuk annesiyim en azından biri peyzaj mimarı olsun çok isterim. Umarım onlar büyüdüğünde Peyzaj Mimarlığı da tam tanımına kavuşmuş olur.
Nedir bu tam tanım dediğiniz?
Aslında literatürde geçen bir tanım var ama ben özet olarak peyzaj mimarlarının doğayı şehre entegre eden ve yapısal donatılarla onu kullanılabilir hale getiren bir meslek gurubu olarak tanımlıyorum. Tabi ki kes¸ke s¸ehirleri dogˆaya entegre edebilseydik; ama artık bunu konuşmak için çok geç. Yani peyzaj mimarlıgˆı iki ayak üzerine kurulu; bitkisel peyzaj ve yapısal peyzaj. I·kisi birbirine denk önemde ve beraber düs¸ünüldüğünde, tasarlandığında anlamlı işler ortaya çıkabilir. Farklı mimarlar tarafından tasarlanmıs¸ katları üst üste getirerek bir bina olus¸turabilir misiniz, teknik olarak olus¸tursanız bile nasıl bir cephe çıkar düs¸ünün. I·s¸te yapısal ve bitkisel de öyle ayrılmaz ikili. Bizim meslegˆimiz açık alanlarda gördüğünüz her s¸eyi, yapısal her is¸i tasarlar; aydınlatmaları, gölgelikleri, sert zeminleri, bilgilendirme tabelalarını, durakları, kioskları, saat kulelerini, merdivenleri, amfileri, kent mobilyalarını...
Günümüzdeki peyzaj mimarlığı algısı bu tanıma kavus¸madı mı?
Yavas¸ yavas¸ yaklas¸ıyor, ama halen plantasyon yapan bir meslek gurubu olduğumuzu düs¸ünen çok... Üniversitelerin bu konuda ögˆrencilerin donanımını arttırması gerekir ki peyzaj mimarları mesleklerine daha iyi sahip çıkıp, yön verebilsinler. Tabii bir de kamuda olan sıkıntılar var. Mesela I·mar planlamalarında peyzaj mimarının olmaması gerçekten büyük bir bos¸luk. Yas¸anabilir kent ve mutlu bir toplum için bizim o masada yerimiz olmalı. Yas¸am kalitesiyle direkt etkiles¸imdeyiz, etkileri insan psikolojisinden ekonomiye kadar uzanıyor. Ama dedigˆim gibi zamanla mutlaka düzelecektir.
Siz projelendirme yapıyorsunuz, Peyzaj mimarlıgˆının projelendirmede geldigˆi nokta nasıl ?
Bir kere s¸unu söyleyebilirim, peyzaj mimarları tasarım yapan meslek gurupları arasında en s¸anslısı.. Proje tasarlamakta, hayal edip kâgˆıda dökmekte digˆer tasarımcılara göre çok daha özgürüz. Sanata çok daha yakın bizim is¸imiz. Ama aynı zamanda teknik olarak da donanımlı olmak gerek. Yani Peyzaj mimarlıgˆı sanat ve mimarlıgˆın birbirine en yakın oldugˆu yer. Ülkemizde olumsuz yönleri de var, projelerin ekonomik degˆeri olması gereken gibi degˆil. Bunda biraz da meslektas¸larımızın da hatası oluyor. Yaptıgˆımız is¸in degˆerini, fiyatımız belirler. Çok uygun fiyatlar söyleyip is¸ alabilirsiniz ama, o degˆerde de saygı görürsünüz. Bu durum tasarımcıyı kötü etkiliyor tabii ama çogˆunlugˆu bu is¸i tutkuyla yapıgˆı için zamanla tas¸ların yerine oturacagˆına inanıyorum. Her geçen gün daha iyiye gidiyor. Özellikle millet bahçelerinin bu gelis¸ime hız kattıgˆını düs¸ünüyorum.
Millet bahçeleri ilgili ne söylemek istersiniz?
PMO I·stanbul S¸ubesi olarak bu konuyu ele alıp, seminer düzenledik. Bir ortak akıl olus¸masını istedik. Bence açık yes¸il alanlar adına kazanılmıs¸ her metrekare Türkiye için bir kazançtır. Aynı zaman da meslegˆimiz açısından da önemli bir gelis¸im oldugˆunu, hatta peyzaj mimarlarının Millet Bahçesi kavramını olus¸tururken kendilerini de yeniledigˆini düs¸ünüyorum. Çünkü ekolojiyi ve mikro klimayı etkileyecek kadar büyük alanların bahçelere dönüs¸mesi, bu sorumlulugˆu alan tasarımcıları iyi planlama ve maksimum sürdürülebilirligˆi hesaplamaya yönlendirdi. Her s¸ekilde biz kazançlıyız. Firmamız da bir Millet Bahçesi tasarımı hazırladı. Projeye, aynı sorumluluk duygusuyla yaklas¸tık.
Acıbadem Millet Bahçesi (Teknik Analiz)
Üsküdar ilçesinde bulunan 298 bin m2 alanı kaplayan Acıbadem Millet Bahçesi Türk Milletinin bahçe anlayıs¸ına ve maksimum ekolojik fayda sağlamasına özen göstererek tasarlandı. Üç gösteris¸li ana giris¸ten sonra mütevazi malzemeler ziyaretçilere ait hissi yas¸atır.
Minimum su kaybı sagˆlamak için egˆimli arazi teraslayarak yagˆmur suyunun topragˆa geçmesi sagˆlandı. Alanın tamamında çim kullanılmamıs¸ onun yerine su ihtiyacı minimum fitoremediasyon (agˆırmetal ayrıs¸tırıcı) etkili yer örtücüler tercih edildi. Alt kotlardaki iki adet Yagˆmur Bahçesi yine yagˆmur suyunun kolay filtre olması için mevcuttur.
Alanda Yes¸il Amfi, Biyolojik Gölet ve 3 km Yürüyüs¸ Yolu formları ile topografya ile uyum içerisindedir.140 adet 30 m2’lik Hobi Bahçeleri vatandas¸ların kendi sebzelerini yetis¸tirmesi için hizmetine sunuldu. Türk bahçe kültürünün vazgeçilmezi Gül Bahçesi 4 mevsim gül verecek s¸ekilde tasarlanmıs¸, oturma alanı ile cennet bahçesi ismine yakıs¸ır nitelikte. Yine kültür mirasımız S¸ifalı Ot Bahçesi 39 çes¸it s¸ifalı ot adasıyla ziyaretçileri bilgilendirecek. 900 m2 alan da 70 adet Meyve Agˆacı Bostanı yıllık ortalama 2.400 kilo meyve sagˆlayacak ve insanların, dalından toplayarak edinebilecekleri organik meyve agˆaçlarıyla dogˆal yas¸amı destekleyecek. Amorf formlu 640 m2 serada ziyaretçiler Kelebek Bahçesiyle tanıs¸acak. Hem iç mekan bitkilerin sergilenecegˆi hem de kelebek türlerinin tanıtılacagˆı bu mekan yapısal olarak da millet bahçesini zenginles¸tirecek ve fark olus¸turacak. Agˆaç Taçı Yolu vadi formunda olan topografik bölümlerden geçis¸i sagˆlarken, yükselen yol, agˆaç taçlarıyla insanları bulus¸turacak. Piknik Alanı Adası, Macera Parkı ile her kesimden kullanıcıya cazip hale gelen Millet bahçesinde gezmek, dogˆada geçirilen bir günden farksız olacak.
